पत्नीला तिच्या दिसण्यावरून अन्‌ जेवणावरून टोमणे मारणे ही क्रूरता नाही तर वैवाहिक भांडण आहे ; मुंबई उच्च न्यायालयाने पतीला केले निर्दोष मुक्त

मुंबई (सीएससीएन न्यूजडेस्क) : मुंबईतील एका पुरुषाला त्याच्या पत्नीला आत्महत्या करण्यास प्रवृत्त केल्याबद्दल दोषी ठरवून शिक्षा सुनावण्यात आली होती. त्याच्या पत्नीला तिच्या दिसण्यावरून टोमणे मारण्याचा आणि तिला त्रास देण्याचा आरोप होता. आता मुंबई उच्च न्यायालयाने त्या पुरुषाला निर्दोष मुक्त केले आहे. शिक्षा सुनावण्याच्या वेळी तो २३ वर्षांचा होता. मुंबई उच्च न्यायालयाने म्हटले आहे की, पत्नीला तिच्या दिसण्याबद्दल आणि स्वयंपाकाबद्दल टोमणे मारणे ही क्रूरता नाही. अशा गोष्टी केवळ वैवाहिक जीवनात उद्‌भवणारे भांडण म्हणून पाहिल्या जाऊ शकतात.

न्यायाधीश एस. एम. मोडक यांनी नुकताच या प्रकरणात निकाल दिला. न्यायाधीशांनी म्हटले आहे की, पती-पत्नीमधील भांडणे, दिसण्याबद्दल टिप्पणी करणे आणि दुसऱ्या व्यक्तीशी लग्न करण्याची धमकी देणे हे वैवाहिक जीवनाचा भाग आहे. कायद्यानुसार, ते गुन्हेगारी छळ मानले जाणार नाही. मुंबई उच्च न्यायालयाने त्या पुरूषाला दिलेली शिक्षा उच्‍च न्‍यायालयाने रद्द केली. त्याला कलम ३०६ अंतर्गत आत्महत्येस प्रवृत्त केल्याबद्दल दोषी ठरवण्यात आले होते आणि पाच वर्षांच्या सक्तमजुरीची शिक्षा सुनावण्यात आली होती. याशिवाय, त्याला कलम ४९८अ अंतर्गत पत्नीवर क्रूरपणे छळ केल्याबद्दल दोषी ठरवण्यात आले आणि एक वर्षाच्या सक्तमजुरीची शिक्षा सुनावण्यात आली होती.

न्यायाधीश काय म्हणाले...
न्यायाधीश मोडक म्हणाले, की वैवाहिक जीवनात उद्‌भवणारा प्रत्येक वाद, भांडण किंवा वाद हा गुन्हा मानला जाऊ शकत नाही. जेव्हा पत्नीला छळामुळे जीव देण्याशिवाय दुसरा पर्याय नसतो तेव्हा हा फौजदारी कायदा विचारात घेतला जाईल. १९९८ मध्ये त्या पुरुषाला कनिष्ठ न्यायालयाने दोषी ठरवले. त्याने या निकालाला मुंबई उच्च न्यायालयात आव्हान दिले. त्यावेळी तो सातारा तुरुंगात होता. तथापि, उच्च न्यायालयाने नंतर त्याला जामीन मंजूर केला. उच्च न्यायालयाने म्हटले, की ही शिक्षा पुराव्यांवर आधारित नव्हती. उच्च न्यायालयाने ट्रायल कोर्टावर टीका केली. त्यात म्हटले आहे, की ट्रायल कोर्टाने आयपीसीच्या कलम ३०६ मधील मूलभूत तत्त्वे आणि घटक विसरले. आत्महत्येस प्रवृत्त करणे सिद्ध करणे आवश्यक आहे. जर आपण सर्व आरोप आणि आत्महत्येची कथित कारणे विचारात घेतली तर ती फक्त घरगुती भांडणे असल्याचे दिसून येते. ही कारणे इतकी गंभीर म्हणता येणार नाहीत की ती महिलेला आत्महत्या करण्यास भाग पाडू शकतील.

न्यायाधीश मोडक म्हणाले, की पत्नीला तिच्या दिसण्याबद्दल टोमणे मारण्यात आले हे निश्चितच रेकॉर्डवर आहे, परंतु मला वाटत नाही की ते कलम ४९८-अ च्या स्पष्टीकरणात येईल... पत्नीने छळामुळे आत्महत्या केली हे सिद्ध करण्यातही सरकारी वकिल अपयशी ठरले आहे. असा आरोप करण्यात आला की त्या पुरुषाचे वडील देखील तिच्या जेवणाबद्दल टोमणे मारत असत. त्यांनाही या प्रकरणात सह-आरोपी बनवण्यात आले होते. या जोडप्याचे लग्न १९९३ मध्ये झाले. जानेवारी १९९८ मध्ये पत्‍नीने आत्महत्या केली. मुंबई उच्च न्यायालयासमोर याही बाबी आल्या, की लग्नाचा खर्च दोन्ही पक्षांनी वाटून घेतला होता. हुंड्याची मागणी नव्हती. तो मेंढपाळ होता, म्हणून तो बराच वेळ घराबाहेर राहत असे. पत्नी तिच्या आईच्या घरी जात असे, छळाची तक्रार करत असे आणि एके दिवशी तिने आत्महत्या केली.