अभिनेता प्रतीक गांधीची विशेष मुलाखत : मी माझ्याच देशात भीतीने का जगत आहे?; एक दिवस येईल जेव्हा सर्व काही चांगले होईल…

स्कॅम १९९४ या वेब सिरीजमध्ये हर्षद मेहताची भूमिका साकारणारा अभिनेता प्रतीक गांधी आता पडद्यावर आणखी दोन महान व्यक्तिमत्त्वांची भूमिका साकारणार आहे. यापैकी एक म्हणजे हंसल मेहता यांची गांधी ही वेब सिरीज, ज्यामध्ये ते महात्मा गांधींच्या भूमिकेत दिसणार आहेत, तर फुले चित्रपटात ते महान समाजसुधारक ज्योतिबा फुले यांची भूमिका साकारत आहेत. या संदर्भात, आम्ही त्यांच्याशी संवाद साधला…

प्रश्न : ज्योतिबा फुले यांच्यासारख्या महान समाजसुधारकावर इतक्या दिवसांनी चित्रपट बनत आहे हे आश्चर्यकारक आहे का? त्यांची भूमिका साकारताना, तुम्ही त्यांच्या व्यक्तिमत्त्वातून काही शिकलात का?
प्रतीक : हा चित्रपट आतापर्यंत का बनवला गेला नाही हा एक अतिशय रास्त प्रश्न आहे. त्यांनी उघडलेली पहिली शाळा इतकी जीर्ण अवस्थेत आहे की ती कधीही कोसळू शकते हे पाहून आश्चर्य वाटायला हवे. हा वारसा जपला पाहिजे असे कोणालाही का वाटले नसेल. मी खूप काही शिकलो. मी शिकलेली सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे निस्वार्थपणे कसे जगायचे. त्यांनी कधीही स्वतःबद्दल विचार केला नाही. दुसरे म्हणजे, तुम्हाला जे बरोबर वाटते त्यासाठी न घाबरता उभे राहणे. म्हणजे, संपूर्ण समाज एखाद्या गोष्टीला बरोबर मानतो, पण जर तुम्हाला ती चूक वाटत असेल तर ती चूक म्हणण्याचे धाडस करा. आजच्या काळात त्याची खूप गरज आहे. त्यांनी मुलींच्या शिक्षणासाठी मोहीम सुरू केली होती. आजही आपण मुलींना शिकवा, मुली वाचवा असे म्हणतो. ते जात, धर्म आणि अहिंसा याबद्दल शिकवत आहेत. मला असे वाटते की आपण अहिंसेचे मूल्य पद्धतशीरपणे मागे सोडले आहे. आता कोणीही अहिंसेवर विश्वास ठेवत नाही. हे कसे बदलेल हे मला माहित नाही, पण आशा आहे की एक दिवस येईल जेव्हा सर्व काही चांगले होईल.

प्रश्न : तुम्ही म्हणालात की चुकीच्या विरोधात आवाज उठवणे महत्वाचे आहे. तुम्ही स्वतःला किती धाडस दाखवू शकता? की प्रसिद्धी आड येते?
प्रतीक : मला आता त्याबद्दल विचार करावा लागेल. आता याचे कारण प्रसिद्धी आहे की आपल्या देशातील डिजिटल क्रांती, मला माहित नाही, कारण आज असे बरेच लोक आहेत ज्यांचे चेहरे आणि नावे नाहीत, पण ते काहीही करू शकतात, काहीही बोलू शकतात. म्हणून, जेव्हा तुम्ही अशा थोड्याशा स्थितीत असता जिथे तुमचा चेहरा आणि नाव लोकांना माहिती असते, तेव्हा काहीही बोलण्यापूर्वी तुम्हाला विचार करावा लागतो. मी माझे वैयक्तिक मत व्यक्त करू शकत नाही. कारण त्यामुळे मला खूप त्रास होऊ शकतो. बरेचदा मला प्रश्न पडतो की मी माझ्याच देशात इतक्या भीतीने का जगत आहे? पण मला आतून उत्तर सापडत नाहीये. मला माझे मत स्पष्टपणे मांडायचे आहे, पण सध्याच्या परिस्थितीत त्याचे नुकसान कोणाला होणार आहे? माझ्या चित्रपटात गुंतवणूक करणारा चित्रपट निर्माता! जर कोणत्याही थिएटरमध्ये तोडफोड झाली तर त्याचे नुकसान होईल. अशा परिस्थितीत, मी इतरांच्या खर्चावर माझे मत देऊ शकत नाही. एकतर मी काम करणे थांबवावे आणि फक्त माझे मत द्यावे, कारण मी स्वतःमुळे दुसऱ्या कोणाचेही नुकसान करू शकत नाही. म्हणून, आपल्याला महात्मा फुले यांच्यासारख्या अनेक लोकांची गरज आहे.

प्रश्न : फुले यांच्याव्यतिरिक्त, तुम्ही गांधी या वेब सिरीजमध्ये महात्मा गांधींची भूमिका देखील साकारत आहात. महात्मा गांधी यांच्यावर अनेक प्रसिद्ध चित्रपट बनले आहेत. तुम्ही लोकं काय नवीन दाखवत आहात? १९९४ च्या घोटाळ्यानंतर हंसल मेहता यांच्यासोबत पुन्हा एकत्र येण्याचा अनुभव कसा होता?
प्रतीक : महात्मा गांधींवर अनेक चित्रपट बनले आहेत हे खरे आहे, पण पहिल्यांदाच मालिका बनवली जाणार आहे. माझ्या मते, गांधीजींचा जीवनप्रवास दीर्घ स्वरूपात उत्तम प्रकारे चित्रित केला जाऊ शकतो. त्यांचे आयुष्य खूप मोठे आहे. आमचा प्रयत्न गांधीजींचे संपूर्ण जीवन सुरुवातीपासून शेवटपर्यंत दाखवण्याचा आहे. आम्ही नुकताच पहिला सीझन संपवला आहे, बाकीचे दोन सीझन अजून सुरूही झालेले नाहीत. हंसल सरांसोबत काम करण्याबद्दल बोलायचे झाले तर, खूप मजेदार अनुभव आहे. आम्ही काहीही न बोलताही एकमेकांना समजून घेतो. त्यांच्यासोबत, मी स्वतःला अधिक चांगल्या प्रकारे एक्सप्लोर करू शकतो. मला त्यांची कथा सांगण्याची पद्धत खूप आवडते, ती खूप नैसर्गिक वाटते.

प्रश्न : ज्योतिबा फुले यांच्या पत्नी सावित्रीबाई फुले नेहमीच त्यांच्यासोबत खांद्याला खांदा लावून चालत असत. या बाबतीत, तुमच्या पत्नी भामिनीचे तुमच्या आयुष्यात किती योगदान आहे?
प्रतीक : हे खूप मोठे योगदान आहे. गेल्या काही वर्षांत मी ज्या अनेक वेगवेगळ्या गोष्टी करू शकलो आहे त्या तिच्या योगदानाशिवाय आणि पाठिंब्याशिवाय शक्य झाल्या नसत्या. कधीकधी तुम्ही एकाच वेळी अनेक कामे करण्यासाठी घाई करत असता. आपल्याला खूप काही साध्य करायचे आहे, पण त्यात कुठेतरी घर, कुटुंबाचा विचार मागे पडतो. आपण तेवढा वेळ देऊ शकत नाही. अशा वेळी, तुमच्या जोडीदाराकडून तुम्हाला फक्त एकच अपेक्षा असते की तो तुम्हाला समजून घेईल आणि तुम्हाला पाठिंबा देईल. हा कदाचित खूप स्वार्थी विचार असेल, पण भामिनीने त्यावेळी हसत हसत मला पाठिंबा दिला आणि खूप धीर दाखवला, जी खूप मोठी गोष्ट आहे. अन्यथा, आपण इथपर्यंत पोहोचू शकलो नसतो.

प्रश्न : महात्मा ज्योतिबा फुले यांच्यासारख्या महान समाजसुधारकाला पडद्यावर जिवंत करणे किती मोठी जबाबदारी होती? त्यांच्या व्यक्तिरेखेच्या आत शिरण्यासाठी तुम्ही कोणती तयारी केली?
प्रतीक : आमची सर्वात मोठी जबाबदारी होती की आम्हाला इतिहास न बदलता त्यांचा संदेश पूर्णपणे प्रामाणिकपणे तुमच्यापर्यंत पोहोचवायचा होता. कारण ते फक्त एक व्यक्ती नाही. समाजातील एका संपूर्ण वर्गाकडून त्यांना देव मानले जाते. आम्ही फक्त त्यांचा संदेश तुम्हाला देत आहोत. त्याच वेळी, एक अभिनेता म्हणून माझ्या तयारीचा सर्वात मोठा भाग म्हणजे मला त्यांच्याबद्दलच्या त्या गोष्टी जाणून घ्यायच्या आणि समजून घ्यायच्या ज्या पटकथेत लिहिल्या नव्हत्या. मला त्यांचे व्यक्तिमत्व समजून घ्यावे लागले. जेणेकरून मी काहीही न बोलता पडद्यावर उभा राहिलो तरी लोकांना असे वाटावे की ते ज्योतिबा फुलेंना पाहत आहेत आणि हे केवळ बाह्य स्वरूप, शारीरिक परिवर्तन किंवा कपड्यांवरून शक्य नव्हते. आव्हान असे होते की आमच्याकडे त्याला जाणून घेण्यासाठी आणि समजून घेण्यासाठी त्याचे कोणतेही व्हिडिओ किंवा ऑडिओ नव्हते. छायाचित्रे देखील फक्त चित्रे आहेत. आमच्याकडे फक्त पुस्तकांमध्ये लिहिलेले साहित्य होते, ज्यावरून लेखक-दिग्दर्शक अनंत महादेवन यांनी संपूर्ण पटकथा तयार केली.