पहिले स्वदेशी स्टील्थ फायटर जेट... सावरण्याची संधीही न देता पहिल्या नजरेतच शत्रूंचा नाश करेल... १० आश्चर्यकारक वैशिष्ट्ये, वाचूनच भारतीय असल्याबद्दल छाती फुगेल...

भारत स्वतःचे स्वदेशी स्टील्थ फायटर जेट विकसित करत आहे. असे तंत्रज्ञान जे सध्या इतर कोणताही देश वापरत नाही. सध्या अमेरिका, रूस आणि चीनकडे स्टील्थ फायटर जेट आहेत, पण ते पाचव्या पिढीचे आहेत. भारत ज्या स्वदेशी स्टील्थ फायटर जेट ॲडव्हान्स्ड मीडियम कॉम्बॅट एअरक्राफ्ट (AMCA) प्रोजेक्टवर काम करत आहे, ते ५.५ व्या पिढीचे असून, त्यातील अनोख्या वैशिष्ट्यांमुळे शत्रू चकीत होणार आहे. या लढाऊ विमानांचे सर्वात महत्त्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे ते शत्रूंना सावरण्याची संधीही देणार नाहीत...

भारत सध्या उपलब्ध असलेल्या जगातील सर्वात प्रगत स्टील्थ फायटर जेट तंत्रज्ञानापेक्षा पाच पावले पुढे जाण्याच्या तयारीत आहे. भारताचा एएमसीए प्रकल्प पहिल्या नजरेत शत्रूंना मारण्याच्या क्षमतेने सुसज्ज असेल, म्हणजेच शत्रू प्रतिक्रिया देण्याचा विचारही करण्यापूर्वीच ते नरकात पाठवले जाईल. या स्वदेशी स्टेल्थ तंत्रज्ञानात असंख्य वैशिष्ट्ये असतील, ज्यापैकी आपण १० प्रमुख वैशिष्ट्ये जाणून घेऊया...

स्वदेशी स्टील्थ फायटर सर्वात प्रगत
भारताच्या स्टील्थ फायटर जेट्सची खासियत म्हणजे ते शत्रूच्या रडारवर दिसणारच नाही. भारतीय हवाई दल पहिल्या टप्प्यात अशी १२० स्वदेशी  स्टील्थ फायटर जेट्स मिळविण्याच्या योजनेवर काम करत आहे. ही जागतिक दर्जाची स्वदेशी लढाऊ विमाने शत्रूच्या रडारवर तर दिसणारच नाही, पण डीप ॲटॅक करण्यास सक्षम असतील. ज्यामुळे चिनी आणि पाकिस्तानी सैन्याला भनकही लागणार नाही.

पहिल्या स्वदेशी स्टील्थ एएमसीएची १० प्रमुख वैशिष्ट्ये
-एएमसीए एक ट्विन इंजिन फायटर जेट असेल. प्रत्येक इंजिनची क्षमता २५ टन असेल.
-कमाल गती ताशी २,६०० किलोमीटरपेक्षा जास्त असेल. याचा अर्थ ते ध्वनीच्या वेगापेक्षा २.१५ पट वेगाने उडेल.
-लढाऊ विमानांची कॉम्बॅट रेंज १,६२० किलोमीटर असेल. याचा अर्थ ते शस्त्रे आणि क्षेपणास्त्रांच्या संपूर्ण भारासह त्याच्या एअरबेसपासून १,६२० किलोमीटरपर्यंत उडत जाऊन टार्गेटला उद्‌ध्वस्त करून परत एअरबेसवर येऊ शकते.
-स्वदेशी स्टील्थ फायटर जेट २० किलोमीटर कमाल उंचीपर्यंत उडेल.
-जेटची फेरी रेंज ५,३२४ किलोमीटर असेल. याचा अर्थ शस्त्रे आणि क्षेपणास्त्रे नसलेली ही लढाऊ विमाने एकाच इंधनात ५,३२४ किलोमीटरपर्यंत उड्डाण करू शकतात.
-लढाऊ विमानांची पेलोड क्षमता ६,५०० किलो असेल. याचा अर्थ ते एका वेळी लढाऊ मोहिमेवर या वजनापर्यंत शस्त्रे आणि क्षेपणास्त्रे वाहून नेऊ शकतात.
-जेटमध्ये स्वदेशी उत्तम-एईएसए रडार (Uttam-AESA radar) असेल. ते १५० किलोमीटर अंतरावरून लक्ष्य शोधू शकतील.
-लढाऊ विमानांमध्ये कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआय) चालित मल्टी-सेन्सर डेटा फ्यूजन सिस्टम असेल.
-इन्फ्रारेड सर्च अँड ट्रॅक (आयआरएसटी) सिस्टम देखील असेल. या दोन्ही तंत्रज्ञानामुळे वैमानिक शत्रूला आधीच पाहतील आणि शत्रू सावरेपर्यंत त्यांचे काम तमाम करतील.
-स्वदेशी स्टील्थ लढाऊ विमानांचे एक प्रमुख वैशिष्ट्य म्हणजे इंटीग्रेटेड व्हीकल हेल्थ मॉनिटरिंग सिस्टम. जी वैमानिकाला विमानातील कोणत्याही तांत्रिक समस्या त्वरित शोधता येतील. ज्यामुळे त्याचे निराकरण करण्यासाठी वेळ मिळेल.

स्वदेशी लढाऊ विमानांमध्ये स्वदेशी शस्त्रे
इंडिया डिफेन्स न्यूजच्या वृत्तानुसार, एएमसीए प्रकल्पांतर्गत तयार होणाऱ्या प्रत्येक स्वदेशी लढाऊ विमानाची अंदाजे किंमत अंदाजे १,२२८ कोटी रुपये असेल. भारतीय हवाई दलाच्या १२० लढाऊ विमानांच्या नियोजित खरेदीसाठी सध्याच्या किमतीनुसार १,५७,८४४ कोटी रुपये खर्च येऊ शकतात. या लढाऊ विमानांमध्ये वापरलेली शस्त्रे आणि क्षेपणास्त्रे देखील स्वदेशी असतील, ज्यात प्रगत अ‍ॅस्ट्रा एमके-२ क्षेपणास्त्राचा समावेश आहे. ते पुढील पिढीतील सुपरसॉनिक क्रूझ क्षेपणास्त्र ब्रह्मोस, सँट अँटी-टँक क्षेपणास्त्र आणि रुद्रम अँटी-रेडिएशन क्षेपणास्त्राने देखील सुसज्ज असतील.

स्वदेशी स्टील्थ फायटर जेट एएमसीए कधी तयार होईल?
एएमसीए प्रकल्प दोन टप्प्यांत पूर्ण करण्याचे नियोजन आहे. पहिल्या टप्प्यात अमेरिकन कंपनी जीई (जीई एफ४१४) ची इंजिने असतील. दुसऱ्या टप्प्यात एएमसीए एमके-२ साठी भारतात विकसित केलेले १२० केएन थर्स्ट इंजिन असेल. हे काम फ्रेंच कंपनी सफ्रानच्या मदतीने केले जाईल, ज्यासाठी ते भारताला संपूर्ण तंत्रज्ञान हस्तांतरण प्रदान करेल. या इंजिन प्रकल्पासाठी ६०,००० कोटी रुपये खर्च अपेक्षित आहे.

२०२५-२०२७: संपूर्ण प्रोटोटाइपचे बांधकाम
२०२८-२०२९: पहिले उड्डाण आणि चाचणी
२०३०-२०३४: लढाऊ चाचण्या सुरू
२०३५: भारतीय हवाई दलासाठी उत्पादन